Sachin G. Chavan (1,2,*) , Zhong-Hua Chen (1,3), Oula Ghannoum (1) , Christopher I. Cazzonelli (1) na David T. Tissue 1,2)
1. Ebe nchekwa ahịhịa nke mba, ụlọ ọrụ Hawkesbury maka gburugburu ebe obibi, Western Sydney.
Mahadum, akpa akpọchiri 1797, Penrith, NSW 2751, Australia; z.chen@westernsydney.edu.au (Z.-HC); o.ghannoum@westernsydney.edu.au (OG); c.cazzonelli@westernsydney.edu.au (CIC); d.tissue@westernsydney.edu.au (DTT)
2. Global Center for Land Based Innovation, Hawkesbury Campus, Western Sydney University,
Richmond, NSW 2753, Australia
3. Ụlọ akwụkwọ sayensị, Mahadum Western Sydney, Penrith, NSW 2751, Australia
* Nzikọrịta ozi: s.chavan@westernsydney.edu.au; Nọmba ekwentị: +61-2-4570-1913
nkịtị: Ịkụ mkpụrụ osisi echedoro na-enye ụzọ isi kwalite mmepụta nri n'agbanyeghị mgbanwe ihu igwe
ma were obere akụrụngwa na-ebuga nri ahụike na-adịgide adịgide. Otú ọ dị, ime otú a nke ugbo
n'ụzọ akụ na ụba, anyị kwesịrị ịtụle ọnọdụ nke cropping echedoro na ọnọdụ dịnụ
teknụzụ na ebumnuche dabara adaba ihe ubi ubi. Nyochaa a na-akọwapụta ohere dị adị
na ihe ịma aka ndị a ga-emerịrị site na nyocha na ihe ọhụrụ na-aga n'ihu na nke a na-akpali akpali mana
ogige mgbagwoju anya na Australia. A na-ekewa ụlọ ọrụ ugbo ime ụlọ n'ime atọ ndị a
ọkwa ọganihu teknụzụ: obere-, ọkara na teknụzụ dị elu nwere ihe ịma aka kwekọrọ
nke chọrọ ngwọta ọhụrụ. Ọzọkwa, mmachi na ime ụlọ na-eto eto ma na-echebe
Usoro ihe ọkụkụ (dịka ọmụmaatụ, ọnụ ahịa ike dị elu) amachibidola iji ọrụ ugbo ime ụlọ eme ihe
ole na ole, ihe ubi bara uru. N'ihi ya, anyị kwesịrị ịzụlite ụdị ihe ọkụkụ ọhụrụ dabara adaba maka ọrụ ugbo ime ụlọ
nke nwere ike ịdị iche na nke a chọrọ maka mmepụta oghere. Na mgbakwunye, echekwabara cropping
chọrọ ọnụ ahịa mmalite dị elu, ọrụ ndị ọkachamara dị oke ọnụ, oriri ike dị elu, na nnukwu ahụhụ
na njikwa ọrịa na njikwa mma. N'ozuzu, ihe ọkụkụ echekwabara na-enye ngwọta na-ekwe nkwa
maka nchekwa nri, ebe ọ na-ebelata akara ụkwụ carbon nke mmepụta nri. Agbanyeghị, maka ime ụlọ
mmepụta ihe ọkụkụ iji nwee mmetụta dị mma na nchekwa nri na nri zuru ụwa ọnụ
nchekwa, mmepụta akụ na ụba nke ihe ọkụkụ dị iche iche ga-adị mkpa.
Keywords: echekwabara akuku; ugbo kwụ ọtọ; omenaala ala enweghị ala; arụmọrụ akuku; ọrụ ugbo ime ụlọ;
nchekwa nri; nkwado akụ
1. Okwu Mmalite
A na-atụ anya na ọnụ ọgụgụ ndị mmadụ zuru ụwa ọnụ ga-eru ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ijeri 10 na 2050, ebe a na-atụ anya ka ọtụtụ n'ime uto ga-eme na nnukwu obodo mepere emepe n'ofe ụwa [1,2]. Ka ọnụ ọgụgụ mmadụ na-abawanye, mmepụta nri ga-abawanye ma gboo mkpa nri na ahụike yana n'otu oge na-enweta ebumnuche United Nations Sustainable Development Goals (UN SDGs) [3,4]. Mbelata ala ubi na mmetụta ọjọọ nke mgbanwe ihu igwe na ọrụ ugbo na-ebute ihe ịma aka ndị ọzọ na-amanye ihe ọhụrụ na usoro mmepụta nri n'ọdịnihu iji gboo mkpa na-arịwanye elu n'ime iri afọ ole na ole sochirinụ. Dịka ọmụmaatụ, ugbo Australia na-enwekarị mgbanwe ihu igwe ma nwee ike inwe mmetụta mgbanwe ihu igwe na-adịte aka. Oke mmiri ozuzo na nso nso a n'ofe ọwụwa anyanwụ Australia na 2018-19 na 2019-20 emetụtara azụmahịa ọrụ ugbo, si otú a na-agbakwunye na mmetụta na-apụta nke mgbanwe ihu igwe na ọrụ ugbo Australia [5].
Ịkụ mkpụrụ osisi echedoro, nke a makwaara dị ka ọrụ ugbo ime ụlọ [6] - sitere na polytunnels ndị dị ala ruo na teknụzụ ndị na-ajụ oyi, ụlọ griin ha na-achịkwa nke ọma, ruo ụlọ enyo 'smart' nke ọgbara ọhụrụ na ugbo ime ụlọ - nwere ike inye aka kwalite nchekwa nri zuru ụwa ọnụ na 21st. narị afọ. Agbanyeghị, ọ bụ ezie na ọhụụ obodo mepere emepe nke na-adịgide adịgide na-adọrọ adọrọ dị ka ụzọ isi lụso ihe ịma aka nke oge a ọgụ, iwelite ọrụ ugbo n'ime ụlọ adabaghị na ya.
obi ụtọ na nchekwube nke ndị na-akwado ya. Ịkụ mkpụrụ osisi echekwara na ime ụlọ gụnyere iji teknụzụ na akpaaka ka ukwuu iji kwalite ojiji ala, si otú a na-enye ngwọta na-akpali akpali iji melite mmepụta nri n'ọdịnihu [7]. Gburugburu ụwa, mmepe nke ọrụ ugbo obodo [8,9] na-emekarị mgbe ọgba aghara na-adịghị ala ala na / ma ọ bụ nnukwu nsogbu, dị ka ìhè na ohere ohere na Netherlands; ndakpọ nke ụlọ ọrụ moto na Detroit; mkpọka ahịa ụlọ ahịa na US East Coast; na mgbochi ọgba aghara ngwa agha Cuban. Ndị ọzọ
mkpali abịala n'ụdị ahịa dịnụ, ya bụ, ihe ọkụkụ echekwabara na-amụba na Spen [10] n'ihi na obodo ahụ dị mfe ịnweta ahịa ahịa Northern Europe. Tinyere ihe ịma aka ndị dị ugbu a, ọrịa COVID-19 na-aga n'ihu nwere ike inye mkpali achọrọ iji gbanwee ọrụ ugbo obodo [11].
Ọ bụrụ na ọrụ ugbo obodo ga-ekere òkè dị ukwuu n'ịkwalite nchekwa nri na nri ụmụ mmadụ, ọ dị mkpa ka a gbasaa ya n'ụwa niile ka o wee nwee ike ịmepụta ọtụtụ ngwaahịa n'ụdị ume, akụrụngwa na ọnụ ahịa karịa. dị ugbu a kwere omume. Ohere buru ibu dị maka ịkwalite mmepụta na ịdịmma ihe ọkụkụ site na ijikọ ọganihu na njikwa gburugburu ebe obibi, njikwa pesti, phenomics na akpaaka.
na mbọ ịmụ nwa na-elekwasị anya n'àgwà ndị na-eme ka usoro ihe ọkụkụ dị mma, àgwà ihe ọkụkụ (ihe ụtọ na nri) na mkpụrụ. Enwere ike ịkụ ụdị ihe ọkụkụ dị ugbu a na nke na-apụta n'ụdị ihe ọkụkụ ọdịnala, yana osisi ọgwụ, n'ugbo ndị na-achịkwa gburugburu ebe obibi [12,13].
Ọ dị mkpa iji kwalite nchekwa nchekwa nri obodo na ibelata akara carbon nke nri nwere ike ileba anya site na ihe ọhụrụ na mpaghara nri agri-nri, dị ka ịkọ ahịhịa echedoro na ọrụ ugbo kwụ ọtọ. Ndị a sitere na poly-tunnel dị obere nwere obere njikwa gburugburu ebe obibi, teknụzụ ndị na-ajụ obere, ụlọ griin ha na-achịkwa nke ọma na ụlọ enyo dị elu na ụlọ ọrụ ugbo kwụ ọtọ nwere teknụzụ ọgbara ọhụrụ. Ịkụ mkpụrụ osisi echedoro bụ ngalaba na-emepụta nri na-eto ngwa ngwa na Australia, n'ihe gbasara mmepụta na mmetụta akụ na ụba [12]. Ụlọ ọrụ na-echekwa ihe ọkụkụ nke Australia nwere ụlọ ọrụ ọgbara ọhụrụ (17%), ụlọ iko (20%) na usoro mmepụta ihe ọkụkụ na hydroponic / substrate (52%), na-egosi mkpa na ohere iji zụlite ngalaba agriood. Na nlebanya a, anyị na-atụle ọnọdụ nke ịhịa aka n'ahụ echedoro na teknụzụ dị na ya na ihe ubi ubi ubi ndị kwekọrọ na ya, na-akọwapụta ohere na ihe ịma aka ndị dị mkpa ka nyocha na-aga n'ihu na Australia.
2. Usoro na Teknụzụ dị ugbu a n'ihe ọkụkụ echedoro
N'afọ 2019, mkpokọta ala etinyere maka ịkụ mkpụrụ echekwabara - nke gụnyere n'ozuzu ya
na-eto eto n'okpuru ụdị mkpuchi ọ bụla - e mere atụmatụ na hectare 5,630,000 (ha) n'ụwa niile [14]. A na-eme atụmatụ mkpokọta akwụkwọ nri na herbs ndị a na-akụ na greenhouses (ihe owuwu na-adịgide adịgide) dị ihe dị ka 500,000 ha n'ụwa nile, na 10% nke ihe ọkụkụ ndị a na-eto n'ụlọ enyo na 90% na greenhouses plastik [15,16]. A na-eme atụmatụ na mpaghara griin haus nke Australia dị ihe dịka 1300 ha, yana ụlọ griin ha nwere teknụzụ dị elu (ihe dị ka azụmahịa 14 nke ọ bụla, nke ọ bụla na-erughị hekta 5) na-aza 17% nke mpaghara a, yana obere teknụzụ / medium griin haus na-aza 83% [17] ]. Gburugburu ụwa, ụlọ griin haus rọba na ụlọ enyo mejupụtara 80% na 20% n'otu n'otu, nke mkpokọta griin haus emepụtara [16].
Ịkụ mkpụrụ osisi echekwabara bụ ngalaba na-emepụta nri ngwa ngwa n'Australia, nke a na-akwụ na gburugburu $ 1.5 ijeri kwa afọ n'ọnụ ụzọ ugbo na 2017. A na-eme atụmatụ na ihe dịka 30% nke ndị ọrụ ugbo Australia nile na-akụ ihe ọkụkụ n'ụdị ụfọdụ nke usoro ihe ọkụkụ na-echebe, na na ihe ọkụkụ ndị a kụrụ n'okpuru mkpuchi nwere ihe dịka 20% nke ọnụ ahịa akwụkwọ nri na mmepụta ifuru [18]. N'Australia, ebe a na-emepụta akwụkwọ nri griin ha kacha elu maka South Australia (580 ha), New South Wales (500 ha) na Victoria (200 ha) sochiri, ebe Queensland, Western Australia na Tasmania na-enweta <50 ha nke ọ bụla [17] ].
Dabere na akwụkwọ akụkọ Statistics Horticulture Ọstrelia (2014-2015) na mkparịta ụka na ụlọ ọrụ, oke uru nke mmepụta (GVP) nke mkpụrụ osisi, akwụkwọ nri, na okooko osisi e mere atụmatụ maka 2017. N'ime usoro ndị na-eto eto na-ebugharị, ihe ọkụkụ na-eto na hydroponic / substrate- usoro mmepụta nke dabere (52%) bụ ndị e ji kpọrọ ihe nke kachasị elu, ndị na-eto eto n'okpuru usoro nsị ala (35%), yana ngwakọta nke ngwakọta ala na hydroponic / substrate based system (11%), na iji hydroponics/nutrients. Usoro ihe nkiri (NFT) (2%) (Figure 1A). N'otu aka ahụ, n'etiti ụdị nchebe, ihe ọkụkụ ndị a kụrụ n'okpuru mkpuchi poly/glass (63%) nwere GVP kachasị elu, ndị na-esote n'okpuru mkpuchi poly (23%), mmiri mmiri / ndò mkpuchi (8%) na ngwakọta poly / akụ mmiri ozuzo / ndò. mkpuchi (6%) (Foto 1B) [17]. N'ime Australia, ọnụ ọgụgụ maka GVP nke ngwaahịa griin haus kpọmkwem adịghị adị ngwa ngwa [15].
Nyocha 1. Mkpokọta mmepụta uru dị ukwuu (GVP) nke ihe ubi n'okpuru akuku echekwabara (2017) site na usoro eto eto (A) na nchebe (B). Mmepụta dabere na hydroponics/mkpụrụ osisi na-agụnye uto ahịhịa na-enweghị ala site na iji usoro inert dị ka rockwool. Nmepụta nke ala / fatịlaịza na-agụnye itolite osisi site na iji ala nwere fatịlaịza (ngwakọta fatịlaịza na mmiri). Usoro ihe nkiri hydroponics/nri na-edozi ahụ (NFT) gụnyere ikesa iyi na-emighị emi nke nwere nri gbazere agbaze nke na-agafe na mgbọrọgwụ osisi na ọwa mmiri na-adịghị. 'Poly' na-ezo aka na polycarbonate.
Ihe mkpuchi akụ mmiri igwe/ndò, na-abụkarị ntupu ma ọ bụ akwa, na-echebe ihe ọkụkụ pụọ na akụ mmiri igwe ma gbochie oke ọkụ. $ na-ezo aka AUD.
N'ime ebe a na-achịkwa gburugburu ebe obibi na United States, iko ma ọ bụ polycarbonate (poly) griin haus (47%) bụ ihe a na-ahụkarị karịa ugbo ime ụlọ (30%), ụlọ mkpuchi plastik dị ala (12%), ugbo akpa (7% ) na usoro omenala miri emi nke ime ụlọ (4%). N'ime usoro na-eto eto, hydroponics (49%) bụ ihe a na-ahụkarị karịa ala (24%), aquaponic (15%), aeroponic (6%) na ngwakọ (aeroponics, hydroponics, ala) sistemu (6%) [19,20].
Ọstrelia nwere ugbo ala kwụ ọtọ dị ole na ole hibere, nke ukwuu n'ihi na o nwere obodo ole na ole ndị mmadụ bi na ya. Otú ọ dị, Australia nwere ihe dị ka 1000 ha griin haus [16,17] na mbupụ nke akwụkwọ nri na mkpụrụ osisi ọhụrụ mụbara site na 2006 ruo 2016 maka Australia [16] na-amụba ihe ọkụkụ n'okpuru mkpuchi. Ọ bụ ezie na Australia amalitela nnukwu mmalite na ọrụ ugbo ime ụlọ na mpaghara ahụ nwere nnukwu ike itolite, ọ na-achọ oge iji tozuo oke na mmepe n'ihu iji bụrụ onye isi na ọkwa zuru ụwa ọnụ. Ugbu a, ụlọ ọrụ ugbo ime ụlọ na-adabere na azụmaahịa nwere ike ịkewa n'ọkwa atọ nke ọganihu teknụzụ ndị a: obere, ọkara na teknụzụ dị elu. A tụlere nke ọ bụla n'ụzọ ka ukwuu n'akụkụ ndị a.
2.1. Teknụzụ ọhụrụ maka ọwara Poly-Tunnel dị ala
Ụlọ ọrụ griin ha dị obere nke na-enye aka n'ịkwa ihe ọkụkụ echekwabara nwere ọtụtụ njedebe nke chọrọ ngwọta teknụzụ iji nyere aka na mgbanwe ha na ụlọ ọrụ na-arụ ọrụ nke ọma ma ọ bụ nke dị elu na-emepụta ihe ọkụkụ dị elu na obere ihe onwunwe. Ọwara poly-teknụzụ dị ala na-akpata 80-90% nke mmepụta ihe ọkụkụ n'ụwa niile [20] na n'Australia [17]. N'ịtụle ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke polytunnels dị ala na-akụ ihe ọkụkụ na-echebe na ọnọdụ ihu igwe dị ala, nsị na njikwa pesti, ọ dị mkpa iji dozie nsogbu ndị metụtara ya iji mee ka mmepụta na nlọghachi akụ na ụba na ndị na-eto eto.
Ọkwa dị obere na-agụnye ụdị ọwara poly-tunnel dị iche iche nke nwere ike ịmalite site na ụlọ arụrụ arụ nke nwere mkpuchi plastik ruo n'ihe arụrụ arụ na-adịgide adịgide. N'ozuzu, a naghị achịkwa ha karịa ike ibuli ihe mkpuchi plastik mgbe ọ na-ekpo ọkụ ma ọ bụ urukpuru n'èzí. Ihe mkpuchi plastik ndị a na-echebe ihe ọkụkụ site na akụ mmiri ozuzo, mmiri ozuzo na ihu igwe oyi ma gbasaa oge na-eto eto ruo n'ókè ụfọdụ. Ụlọ ndị a dị ọnụ ala na-enye a
ezigbo nloghachi maka itinye ego n'ubi akwukwo nri dika letus, agwa, tomato, kukumba, kabeeji na zukini. A na-arụ ọrụ ugbo na poly-tunnel ndị a n'ime ala, ebe ọrụ ndị dị elu nwere ike iji nnukwu ite na mmiri mmiri maka tomato, blueberries, eggplants ma ọ bụ ose. Otú ọ dị, ọ bụ ezie na ịhịa aka n'ahụ na-echekwa obere nkà na ụzụ bara uru maka ndị na-akụ obere osisi, usoro ndị dị otú ahụ na-enwe ọtụtụ adịghị ike. Enweghị njikwa gburugburu ebe obibi ha na-emetụta nkwụsi ike nke nha na ịdị mma nke ngwaahịa na ya mere na-ebelata
ohere ahịa nke ngwaahịa ndị a maka ndị ahịa na-achọsi ike dị ka ụlọ ahịa na ụlọ oriri na ọṅụṅụ. Nyere na a na-akụkarị ihe ọkụkụ n'ala, ndị ọrụ ugbo a na-echekwa ọtụtụ pests na ọrịa ndị na-ebute ala (dịka ọmụmaatụ, nematode infestation na-adịgide adịgide). Ndị ọrụ ụlọ ọrụ na ndị mmekọ nyocha chọrọ ihe ọhụrụ na-enye ihe ngwọta n'ofe ihe nrụpụta na sistemu njikwa ihe ọkụkụ yana sistemụ azụmaahịa smart maka mbupụ mmepụta.
ma na-ejigide ụdọ ọkọnọ mgbe niile. Ihe mkpali na nkwado sitere na ndị otu na-enye ego na ihe ọhụrụ teknụzụ (dịka ọmụmaatụ, njikwa ndu, akpaaka akụkụ na ogbugba mmiri n'ubi na njikwa okpomọkụ) sitere na mahadum na ụlọ ọrụ nwere ike inyere ndị na-akụ osisi aka ịgafe na usoro ihe ọkụkụ dị elu karịa.
2.2. Imelite ụlọ griin ha dị ọkara na teknụzụ ọhụrụ
Ịkụ mkpụrụ osisi echekwabara na teknụzụ dị n'ọkara bụ ngalaba sara mbara nke gụnyere griin haus gburugburu na ụlọ enyo. Akụkụ a nke mpaghara na-echekwa ihe ọkụkụ chọrọ nkwalite teknụzụ dị ịrịba ama ma ọ bụrụ na ọ ga-asọ mpi na mmepụta nri buru ibu na ugbo na-ebuga poly-tunnels dị ala na ihe ndị dị elu sitere na greenhouses dị elu. The gburugburu ebe obibi akara na-ajụ-tech greenhouses na-emekarị ele mmadụ anya n'ihu ma ọ bụ kpụ ọkụ n'ọnụ na okpomọkụ nke ụfọdụ greenhouses nwere ike ịchịkwa site na aka imeghe elu ụlọ, mgbe.
ụlọ ọrụ ndị ọzọ dị elu nwere ngalaba jụrụ oyi na kpo oku. A na-enyocha ojiji nke mbara igwe na ihe nkiri smart iji belata ọnụ ahịa ike na akara ụkwụ carbon n'ime ụlọ greenhouses nke ọkara [21-23].
Ọ bụ ezie na a ka na-eji PVC ma ọ bụ ihe mkpuchi iko mee ọtụtụ griin haus, enwere ike itinye ihe nkiri smart na ihe owuwu ndị a ma ọ bụ tinye ya na griin haus iji mee ka ike dị ike. N'ozuzu, griin haus dị elu na-eji usoro mgbasa ozi na-eto eto dị ka Rockwool blocks nwere nlezianya na-anakọta nnata fatịlaịza mmiri na-eto eto n'oge uto dị iche iche iji bulie ihe ọkụkụ. A na-eji CO2 fatịlaịza mgbe ụfọdụ na griin haus na-emepe emepe iji kwalite mkpụrụ na ịdị mma. Ngalaba ihe ọkụkụ na-echekwa teknụzụ ga-erite uru site na mmekorita ụlọ ọrụ na mahadum iji mepụta ngwọta sayensị na teknụzụ dị elu, gụnyere genotypes mkpụrụ osisi ọhụrụ nwere mkpụrụ dị elu na ịdị mma, njikwa pest jikọtara ọnụ, fatịlaịza na-akpaghị aka na njikwa ihu igwe griin haus, yana enyemaka robotic na njikwa ihe ọkụkụ. na owuwe ihe ubi.
2.3. Ihe ọhụrụ nke Sayensị na Nkà na ụzụ maka ụlọ griin ha dị elu
Ụlọ enyo dị elu nwere ike itinye ọganihu teknụzụ kachasị ọhụrụ na physiology akuku, fatịlaịza, imegharị ihe, na ọkụ. N'ime nnukwu ụlọ ahịa griin haus, dịka ọmụmaatụ, teknụzụ 'smart glass', sistemu fotovoltaic anyanwụ (PV) na ọkụ mgbakwunye, dị ka panel LED, enwere ike iji kwalite ogo ihe ọkụkụ na mkpụrụ. Ndị na-emepụta ihe na-esiwanyekwa ike na-akpachapụ anya na/ma ọ bụ ebe ndị na-arụsi ọrụ ike dị ka nlekota ihe ọkụkụ, mkpochapụ, na iwe ihe ubi.
Mmepe nke ọgụgụ isi (AI) na mmụta igwe (MI) emeghewo akụkụ ọhụrụ maka ụlọ elu teknụzụ dị elu [24-28]. AI bụ usoro iwu etinyere na kọmpụta yana ụdị ndekọ aha zụrụ iji chọpụta ụkpụrụ na nnukwu data ma rụọ ọrụ n'ozuzu metụtara ọgụgụ isi mmadụ. A na-eji AI na-achọpụta ihe onyonyo iji nyochaa ahụike ihe ọkụkụ ma mata ihe ịrịba ama nke ọrịa, na-eme ka mkpebi ngwa ngwa, mara nke ọma maka njikwa ihe ọkụkụ na iwe ihe ubi-nke, ụbọchị ndị a, nwere ike mezuo.
site na ogwe aka robot karia oru mmadu. Internet-of-Things (IoT) na-enye ngwọta maka akpaaka nke enwere ike ịhazi ya kpọmkwem maka ngwa griin haus [29]. Ya mere, AI na IoT nwere ike inye aka nke ukwuu na mpaghara ọrụ ugbo nke oge a site na ịchịkwa na imezi ọrụ ugbo [30].
Nnyocha na mmepe na ngalaba nke rọbọt ọrụ ugbo etoola nke ukwuu n'ime afọ iri gara aga [31-33]. Egosiputa usoro iwe ihe ubi nke kwụụrụ onwe ya maka capsicum nke na-abịaru nso ike azụmahịa site na ọnụ ọgụgụ ihe ịga nke ọma nke owuwe ihe ubi nke 76.5% [31] na Australia. Akpụpụtala ụdị robots maka osisi tomato na-ewepụ akwụkwọ, iwe ihe ubi capsicum (pepe mgbịrịgba) na ihe ọkụkụ tomato na-emetọ [34,35] na Europe na Israel, a pụkwara ịzụ ahịa n'ọdịnihu dị nso.
Ọzọkwa, sistemụ ngwanrọ njikwa ọrụ maka nnukwu ụlọ griin haus dị elu ga-ebuli arụmọrụ nke ndị ọrụ nke ọma, na-eme ka atụmanya akụ na ụba nke azụmaahịa ndị a dịkwuo mma. Mgbanwe IT na injinia ga-aga n'ihu na-enye ike ịkọ ihe ọkụkụ na ime ụlọ, na-enye ndị na-akụ ahịhịa aka inyocha na jikwaa ihe ọkụkụ ha site na kọmpụta na ngwaọrụ mkpanaka, nke enwere ike iji rụọ ọrụ ugbo dị egwu na
mkpebi ahịa. Ụlọ griin ha dị elu nwere ikike kachasị elu iji rite uru na ngalaba ihe ọkụkụ na-echekwa Australia, ya mere nyocha na-aga n'ihu na ime ihe ọhụrụ n'ime ụlọ ọrụ ndị a nwere ike ịsụgharị oge na ego etinyere nke ọma.
2.4. Ịzụlite Ugbo kwụ ọtọ maka mkpa Ọdịnihu
N'afọ ndị na-adịbeghị anya, a hụla mmepe ngwa ngwa n'ime 'ọrụ ugbo kwụ ọtọ' n'ofe ụwa, ọkachasị na mba ndị nwere nnukwu mmadụ na ala ezughi oke [36,37]. Ọrụ ugbo kwụ ọtọ na-anọchi anya ijeri USD 6 mana ọ ka bụ obere akụkụ nke ahịa ọrụ ugbo zuru ụwa ọnụ nke ijeri dollar [38]. Enwere usoro dị iche iche nke ọrụ ugbo kwụ ọtọ mana ha niile na-eji shelves na-eto eto kwụ ọtọ na-enweghị ala ma ọ bụ hydroponic na gburugburu ebe a na-achịkwa nke ọma, nke na-enye ohere maka nnukwu akpaaka, njikwa na nkwụsi ike [39]. Otú ọ dị, ọrụ ugbo kwụ ọtọ ka na-ejedebe na ihe ọkụkụ dị oke ọnụ ahịa na nke dị mkpụmkpụ n'ihi ọnụ ahịa ike dị elu n'agbanyeghị na-enye arụpụtaghị ihe na-enweghị atụ n'otu square mita na nnukwu mmiri na nri na-edozi ahụ.
Akụkụ nkà na ụzụ nke ọrụ ugbo kwụ ọtọ-na karịsịa, ọbịbịa nke ụlọ enyo 'smart'-nwere ike ịdọta ndị na-eto eto na-achọsi ike ịrụ ọrụ na kọmputa na-apụta na teknụzụ data dị ka AI na Internet of Things (IoT) [40]. Ka ọ dị ugbu a, ụdị ọ bụla nke ọrụ ugbo n'ime ụlọ na-arụ ọrụ ike ma na-arụsi ọrụ ike, n'agbanyeghị na enwere ohere maka ọganihu dị ukwuu na ma akpaaka na teknụzụ na-arụ ọrụ ike. Ugbua, ụdị ọrụ ugbo kachasị elu nke ime ụlọ na-enye ike nke aka ha na saịtị ma nweere onwe ya na grid ịba uru n'ozuzu. Ubi dị n'elu ụlọ nwere ike ịmalite site na atụmatụ dị mfe n'elu ụlọ obodo ruo na ụlọ ọrụ ụlọ ọrụ dị n'elu ụlọ ime obodo na New York na Paris. Ọrụ ugbo kwụ ọtọ n'ime ụlọ nwere ọdịnihu dị mma, ọkachasị n'ihi ọrịa COVID-19 ma nọrọkwa nke ọma ịbawanye òkè ya n'ahịa nri zuru ụwa ọnụ, n'ihi ya.
Usoro mmepụta nke ọma nke ukwuu, mbelata nke ntanye ọkọnọ na ọnụ ahịa lọjistik, ikike nke akpaaka (ịbelata njikwa) yana ohere dị mfe ma ndị ọrụ na ndị ahịa.
3. Ezubere ihe ubi n'ubi echedoro
Ka ọ dị ugbu a, ihe ọkụkụ dị mma maka ọrụ ugbo ime ụlọ nwere oke n'ihi oke ihe ọkụkụ maka uto ime ụlọ yana oke ihe ọkụkụ echekwabara dị ka ọnụ ahịa ike dị elu (maka ọkụ, ikpo ọkụ, oyi na-agba ọsọ dị iche iche na-akpaghị aka) nke na-enye ohere ịmepụta ihe ọkụkụ dị elu. 41–43]. Otú ọ dị, mmepụta nke ụdị ihe ọkụkụ dị iche iche a na-eri eri dị oké mkpa ma ọ bụrụ na ịkụ mkpụrụ echekwabara ga-enwe mmetụta dị ukwuu na ya.
Nchekwa nri zuru ụwa ọnụ [12,13,44]. Ụdị ihe ọkụkụ maka ịkụ ihe ọkụkụ echedoro dị iche na nke a na-emepụta n'ọhịa nke a na-emepụta maka nnabata nke ọnọdụ gburugburu ebe obibi dị iche iche, bụ nke a na-achọghị na ịkọ ihe echedoro. Mmepe nke cultivars kwesịrị ekwesị ga-achọ njikarịcha nke ọtụtụ àgwà (dị ka mmetọ onwe onye, uto na-enweghị atụ, mgbọrọgwụ siri ike) nke dị iche na àgwà ndị a na-ele anya dị ka.
nke a na-achọsi ike na ihe ọkụkụ dị n'èzí (Foto 2) (Enwetara na [13]).
Nyocha 2. Àgwà ọma ndị a na-achọsi ike maka ihe ọkụkụ na-amị mkpụrụ na-eto n'ime ụlọ n'okpuru ọnọdụ gburugburu ebe obibi na-achịkwa n'ihe metụtara ihe ọkụkụ ndị a kụrụ n'èzí n'okpuru ọnọdụ ubi.
Ka ọ dị ugbu a, mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri ndị kachasị mma maka ịrụ ọrụ ugbo gụnyere:
• Ndị na-eto eto na vine ma ọ bụ bushes (tomato, strawberry, raspberry, blueberry, cucumber, capsicum, grape, kiwifruit);
• Ihe ọkụkụ ndị ọkachamara bara uru (hops, vanilla, saffron, kọfị);
• Mkpụrụ ọgwụ na ihe ịchọ mma (ahịhịa mmiri, Echinacea);
• Osisi nta (cherị, chocolate, mango, almọnd) bụ nhọrọ ndị ọzọ nwere ike ime [13].
N'akụkụ ndị na-esonụ, anyị na-atụle ihe ọkụkụ dị ugbu a na mmepe nke cultivar ọhụrụ maka ọrụ ugbo ime ụlọ n'ụzọ zuru ezu karị.
3.1. Ihe ubi ndị dị adị toro n'ụlọ ọrụ dị ala, ọkara na teknụzụ dị elu
Sistemụ ịhịa ahịhịa dị ala na nke na-ajụ obere na-arụpụta tomato, kukumba, zukini, capsicum, eggplant, letus, elu Asia na ahịhịa. N'ihe gbasara mpaghara, ọnụ ọgụgụ mkpụrụ osisi a na-emepụta na ọnụ ọgụgụ nke azụmaahịa, tomato bụ ihe ọkụkụ ahịhịa horticultural kacha mkpa a na-emepụta na greenhouses, capsicum na letus sochiri ya [15,45].
N'Australia, mmepe nke nnukwu ụlọ ọrụ gburugburu ebe obibi bụ naanị ndị a rụrụ maka itolite tomato [15]. Atụmatụ GVP nke mkpụrụ osisi, akwụkwọ nri na okooko osisi maka 2017, n'ọhịa na ebe nchekwa ihe ọkụkụ, na-egosipụta ikike nke tomato na ngalaba na-echekwa ihe ọkụkụ nke Australia.
GVP n'ozuzu e mere atụmatụ maka 2017 gbasara ubi na n'okpuru mkpuchi mmepụta ihe ubi horticultural kacha elu maka tomato (24%), sochiri strawberry (17%), mkpụrụ osisi okpomọkụ (13%), okooko osisi (9%), blueberry. (7%), kukumba (7%) na capsicum (6%), nwere akwụkwọ nri Eshia, herbs, eggplant, cherry na tomato nke ọ bụla na-erughị 6% (Nyocha 3A).
Nyocha 3. Atụtara oke uru nke mmepụta (GVP) maka mkpokọta mkpokọta na mmepụta inine echekwabara (A) yana GVP nke ihe ubi a na-akọ n'okpuru ịkụ mkpụrụ echekwabara na 2017 (B) maka Australia.
N'ime ndị a, GVP nke ihe ọkụkụ ndị a na-akụ n'ime usoro ihe ọkụkụ na-echebe bụ nke kachasị elu maka tomato (40%), bụ nke na-eduga n'akụkụ dị ịrịba ama n'akụkụ ihe ọkụkụ ndị ọzọ gụnyere okooko osisi (11%), strawberry (10%), mkpụrụ osisi okpomọkụ (8%). ) na mkpụrụ osisi (8%), nke ọ bụla n'ime ihe ọkụkụ ndị fọdụrụ na-erughị 5% (ọgụgụ 3B). Otú ọ dị, tomato griin haus juputara n'ahịa ụlọ Australia, nke na-ahapụ ụlọ ọrụ ịkụ ihe na-echebe
na nhọrọ abụọ ndị a: ịbawanye ahịa nke ihe ọkụkụ ndị a n'ahịa mba ụwa; na/ma ọ bụ ịgba ume ụfọdụ ndị na-akụ griin haus dị na mba ka ha gbanwee gaa na mmepụta nke ihe ọkụkụ ndị ọzọ bara uru. Ọnụ ọgụgụ nke ihe ọkụkụ ndị a kụrụ n'otu n'otu n'okpuru nchebe kacha elu maka tomato (85%) na tomato (80%), sochiri okooko osisi (60%), kukumba (50%), cherry na akwụkwọ nri Asia (pasent 40 nke ọ bụla, strawberry na ọkọchị).
mkpụrụ osisi (pasent 30 ọ bụla, blueberry na herbs (pasent 25 ọ bụla), na n'ikpeazụ, capsicum na eggplant, na 20% nke ọ bụla [17]. Ka ọ dị ugbu a, ọrụ ugbo ime ụlọ na-arụsi ọrụ ike bụ naanị maka ihe ọkụkụ dị oke ọnụ ahịa nke enwere ike imepụta n'oge dị mkpirikpi site na ntinye ume dị ala [46,47].
N'ụlọ ọrụ 'ụlọ ọrụ' ihe ọkụkụ, ihe ọkụkụ ndị a na-eto ugbu a bụ akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ na ahịhịa, n'ihi oge ntolite nke oge dị mkpirikpi (n'ihi na mkpụrụ osisi na mkpụrụ anaghị achọ) na uru dị elu [7], eziokwu ahụ bụ na ihe ọkụkụ ndị dị otú ahụ chọrọ obere ìhè. maka photosynthesis [48] na n'ihi na ọtụtụ n'ime osisi biomass emepụtara nwere ike iwepụta [46,49]. Enwere nnukwu ikike iji kwalite mkpụrụ na ịdị mma nke ihe ọkụkụ a kụrụ n'ugbo ndị mepere emepe [12].
3.2. Nnyocha ụlọ ọrụ: Ebee ka mmasị ndị sonyere na-agha ụgha?
Nchọpụta isiokwu nyocha ndị bụ isi dị mkpa iji melite arụmọrụ nke nyocha ọha na nke nzuzo maka ọdịnihu nke ihe ọkụkụ echedoro. Dị ka ọmụmaatụ, Future Food Systems Co-operative Research Center (FFSCRC), nke New South Wales Farmers Association (NSW Farmers), University of New South Wales (UNSW) na Food Innovation Australia Ltd. (FIAL), malitere. nke ihe karịrị 60 ntọala
ụlọ ọrụ, gọọmentị na ndị na-eme nchọpụta. Mmemme nyocha ya na ikike ya bụ ịkwado ndị sonyere n'ịkwalite nrụpụta nke sistemu nri mpaghara na nke obodo mepere emepe, na-ewere ngwaahịa ọhụrụ site na prototype gaa n'ahịa na itinye n'usoro ọkọnọ ngwa ngwa na-echekwara site n'ugbo gaa n'ahịa. Iji mezuo nke ahụ, FFSRC na-enye gburugburu nyocha imekọ ihe ọnụ iji kwalite ihe ọkụkụ echedoro iji kwalite ikike anyị ibupu ihe ọkụkụ dị mma ma nyere Australia aka ịghọ onye ndu na sayensị na teknụzụ maka ngalaba na-echekwa ihe ubi.
A tụlere ndị sonyere na ya ka ha mata ihe ubi a chọrọ maka ọrụ ugbo ime ụlọ. N'ime ndị sonyere na-achọpụta ihe ọkụkụ a na-achọsi ike, mmasị na akwụkwọ nri ọhụrụ (29%) kacha, nke sochiri mmasị na mkpụrụ osisi (22%); cannabis ọgwụ, ahịhịa ọgwụ ndị ọzọ na ihe ọkụkụ pụrụ iche (13%); umu amaala / ụmụ amaala (10%); mushrooms/fungi (10%); na akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ (3%) (Fig 4).
Nyocha 4. Nhazi nke ihe ubi nke ndị sonyere FFSCRC na-emepụta ugbu a n'ebe a na-akụ ihe ọkụkụ echedoro, ya mere, ndị sonyere nwere mmasị ịchọta ngwọta maka itolite ihe ọkụkụ ndị a nke ọma n'okpuru mkpuchi.
Nnyocha ahụ dabere na ozi gbasara ndị sonyere na ntanetị; inweta ozi zuru oke ga-adị mkpa iji ghọta na imezu ihe achọrọ nke ndị sonyere.
3.3. Ịzụlite Omenala Ọhụrụ maka akụrụngwa gburugburu ebe a na-achịkwa
Teknụzụ mmepụta ihe dị maka nkwalite akwụkwọ nri na ihe ọkụkụ ndị ọzọ na-aga n'ihu ngwa ngwa [50]. N'ihe ọkụkụ echedoro, ngalaba akụ na ụba siri ike nke nwere mgbanwe ngwa ngwa na usoro ahịa na mmasị ndị ahịa, ịhọrọ ezigbo cultivar dị oke mkpa [44,51]. Enwere ọtụtụ ọmụmụ na-enyocha imeghari ihe ọkụkụ dị oke ọnụ dị ka tomato na eggplant maka mmepụta griin haus [52,53]. Teknụzụ mmepụta ọhụrụ [50] emeela ka mmepe nke ahịhịa ọhụrụ nwere àgwà ndị a chọrọ, na ụfọdụ ụlọ ọrụ amalitela ịmepụta osisi maka uto na gburugburu ebe a na-achịkwa n'okpuru ọkụ LED [20]. Otú ọ dị, cultivars ka a na-azụla nke ukwuu iji mee ka mkpụrụ dị elu n'okpuru ọnọdụ ubi na-agbanwe nke ukwuu [46]. Àgwà ọma nke ihe ọkụkụ dị ka nnabata nke ụkọ mmiri ozuzo, okpomọkụ na ntu oyi-nke a na-achọsi ike na ihe ọkụkụ ndị a kụrụ n'ubi ma na-ebukarị ntaramahụhụ mkpụrụ - anaghị adịkarị mkpa.
ime ugbo.
Àgwà ndị dị mkpa nke enwere ike iche maka ime ka ihe ọkụkụ dị elu dị elu na ọrụ ugbo ime ụlọ gụnyere obere oge ndụ, okooko na-aga n'ihu, obere mgbọrọgwụ-na-agbapụ, arụ ọrụ dị mma n'okpuru ntinye fotoynthetic-ike dị ala, na àgwà ndị ahịa na-achọsi ike gụnyere uto, agba, udidi na ihe oriri a kapịrị ọnụ [12,13]. Na mgbakwunye, ịzụlite kpọmkwem maka ịdị elu dị elu ga-emepụta ngwaahịa ndị a na-achọsi ike nke nwere ọnụ ahịa ahịa dị elu. Enwere ike ijikwa ụdị ọkụ dị iche iche, okpomọkụ, iru mmiri na ihe oriri na-edozi ahụ ka ọ gbanwee nchịkọta nke ogige ndị e lekwasịrị anya na akwụkwọ na mkpụrụ osisi [54,55] ma mee ka uru nri nke ihe ọkụkụ dị, gụnyere protein (ọnụọgụ na àgwà), vitamin A, C. na E, carotenoids, flavonoids, mineral, glycosides na anthocyanins [12]. Dịka ọmụmaatụ, ejirila mmụgharị sitere n'okike (na mkpụrụ vaịn) na ndezi mkpụrụ ndụ ihe nketa (na kiwifruit) iji gbanwee nhazi ụlọ osisi, nke ga-aba uru maka itolite ime ụlọ n'ime oghere amachibidoro. N'ime nnyocha e mere n'oge na-adịbeghị anya, a na-eji CRISPR-Cas9 arụ ọrụ tomato na osisi cherry iji jikọta àgwà atọ ndị a na-achọsi ike: a dwarf phenotype, àgwà uto kọmpat na okooko osisi. A kwadoro ịdị mma nke ụdị tomato 'edezie' maka iji na usoro ọrụ ugbo ime ụlọ bụ nke kwadoro site na iji ule ubi na azụmahịa kwụ ọtọ [56].
Ntụleghachi nke ọmụmụ mkpụrụ ndụ iji mepụta ihe ọkụkụ kachasị mma tụlere uru agbakwunyere nke ngwaahịa ugbo site n'ịmepụta ihe ubi nwere uru ahụike yana ọgwụ oriri [46]. Achọpụtara ụzọ ndị bụ isi iji zụlite ihe ọkụkụ nke ugbo nwere uru ahụike dị ka nchịkọta nke nnukwu ihe oriri na-edozi ahụ na-achọsi ike ma ọ bụ ibelata ogige ndị na-adịghị mma, na nchịkọta nke ogige ndị bara uru nke na-achọsi ike.
anaghị emepụtakarị n'ihe ọkụkụ.
4. Ihe ịma aka na ohere dị na ịkọ ihe ọkụkụ na ime ụlọ echedoro
Ebe nchekwa nchekwa dị elu na ebe a na-arụ ọrụ ugbo n'ime ụlọ nwere obere mmetụta gburugburu ebe obibi. Ọ bụ ezie na ịkọ ihe ọkụkụ n'okpuru mkpuchi na-adịwanye ike karịa ọtụtụ ụzọ ọrụ ugbo ndị ọzọ, ikike ibelata mmetụta nke ihu igwe, hụ na traceability na ịkọ nri ka mma na-akwalite nnyefe nke ngwaahịa dị mma na-agbanwe agbanwe, na-adọta nlọghachi nke karịrị ọnụ ahịa mmepụta ihe ọzọ. [18]. Ihe ịma aka ndị bụ isi na ịkụ mkpụrụ echekwabara gụnyere:
• Ọnụ ego dị elu, n'ihi ọnụ ahịa ala dị elu n'ime ime obodo na mpaghara ime obodo;
• Oriri ike dị elu;
• Arịrịọ maka ọrụ ọkachamara;
• Nlekọta ọrịa na-enweghị nchịkwa kemịkal; na
• Mmepe nke nrịbama nri nri—iji kọwapụta na kwado akụkụ dị mma nke ihe a na-emepụta—maka ihe ọkụkụ a kụrụ n'ime ụlọ.
N'akụkụ na-esonụ, anyị na-atụle ụfọdụ n'ime ihe ịma aka na ohere ndị metụtara ihe ọkụkụ echedoro.
4.1. Ọnọdụ kacha mma maka nrụpụta dị elu yana iji akụrụngwa rụọ ọrụ nke ọma
Nghọta ka ukwuu maka ihe ọkụkụ chọrọ n'oge uto dị iche iche na n'okpuru ọnọdụ ọkụ dị iche iche dị mkpa ma ọ bụrụ na ndị na-akụ ihe ga-ejigide mmepụta ihe ọkụkụ na-eri ọnụ na gburugburu ebe a na-achịkwa. Ijikwa nke ọma na gburugburu griin haus, gụnyere ihu igwe ya na ihe oriri na-edozi ahụ, yana nhazi yana ọnọdụ arụ ọrụ, nwere ike ịbawanye ogo mkpụrụ osisi na ịmịpụta nke ọma [57]. Ihe ndị na-akpata gburugburu ebe uto nwere ike imetụta uto osisi, ọnụego evapotranspiration na usoro physiological. N'ime ihe ndị na-akpata ihu igwe, ụzarị anyanwụ bụ ihe kacha mkpa n'ihi na photosynthesis chọrọ ìhè, mkpụrụ ihe ọkụkụ na-adabakwa n'ogo ìhè anyanwụ ruo n'ókè nke saturation ìhè maka photosynthesis. Ọtụtụ mgbe, njikwa gburugburu ebe obibi ziri ezi na-achọ mmefu ike dị elu, na-ebelata uru nke ọrụ ugbo gburugburu na-achịkwa. Ike achọrọ maka ikpo ọkụ griin haus na jụrụ oyi ka bụ nnukwu nchegbu yana ebumnuche maka ndị na-achọ ibelata ụgwọ ọkụ [6]. Ihe ndị na-egbuke egbuke na teknụzụ iko ọhụrụ dị ka Smart Glass [58] na-enye ohere dị egwu maka ibelata ọnụ ahịa metụtara idobe okpomọkụ griin haus na ịchịkwa mgbanwe gburugburu ebe obibi. N'oge a, a na-etinye teknụzụ iko ọhụrụ na sistemu jụrụ oyi dị mma n'ime ihe ọkụkụ echedoro na akụrụngwa ụlọ iko. Ihe ndị na-egbuke egbuke nwere ike ibelata
oriri eletrik, site n'inweta oke radieshon anyanwụ na ịtụgharị ike ọkụ iji mepụta ọkụ eletrik site na iji mkpụrụ ndụ fotovoltaic [59,60].
Otú ọ dị, ihe mkpuchi ahụ na-emetụta microclimates griin haus [61,62] gụnyere ìhè [63] na ya mere ọ dị mkpa iji nyochaa mmetụta nke ihe ndị na-egbuke egbuke na-eto eto na physiology, iji ihe onwunwe, mkpụrụ osisi na àgwà dị na gburugburu ebe ihe kpatara ya. dị ka CO2, okpomọkụ, nri na ogbugba mmiri n'ubi na-achịkwa nke ọma. Dịka ọmụmaatụ, a nwalere semi-transparent Organic Photovoltaics (OPVs) dabere na ngwakọta nke regioregular poly (3-hexylthiophene) (P3HT), na phenyl-C61-butyric acid methyl ester (PCBM) iji zụlite osisi ose (Capsicum annuum). N'okpuru ndo nke OPV, osisi ose na-emepụta 20.2% karịa mkpụrụ osisi na ihe ọkụkụ dị 21.8% ogologo na njedebe nke oge na-eto eto [64]. N'ọmụmụ ihe ọzọ, mbelata nke PAR kpatara site na fotovoltaic panels na-agbanwe agbanwe n'elu ụlọ emetụtaghị mkpụrụ osisi, mkpụrụ osisi morphology, ọnụ ọgụgụ nke okooko osisi kwa alaka, ụcha mkpụrụ osisi, ike na pH [65].
A na-anwale ihe nkiri 'smart glass' ihe nkiri dị oke ala, Solar Gard™ ULR-80 [58], ugbu a na mmepụta ụlọ enyo. Ebumnuche bụ ịghọta ikike nke ihe ndị na-egbuke egbuke na nnyefe ọkụ na-agbanwe agbanwe ma belata ọnụ ahịa ume dị elu jikọtara na arụmọrụ na ụlọ ọrụ griin haus dị elu. A na-etinye ihe nkiri Smart Glass (SG) na iko ọkọlọtọ nke ụlọ enyo enyo n'otu n'otu na akụrụngwa na-eto ihe ọkụkụ na-eji azụmaahịa kwụ ọtọ na njikwa njikwa [66,67]. Ọnwụnwa eggplant n'okpuru SG gosipụtara ike dị elu na arụmọrụ fatịlaịza [42], mana belatara mkpụrụ eggplant, n'ihi oke ifuru na/ma ọ bụ ite ime mkpụrụ osisi n'ihi photosynthesis nwere oke ọkụ [58]. Ihe nkiri SG eji eme ihe nwere ike ịchọ mgbanwe iji mepụta ọnọdụ ọkụ kachasị mma yana belata oke ọkụ maka mkpụrụ osisi carbon-sink dị elu dị ka eggplant.
Ojiji nke ihe eji ekpuchi ọkụ na-echekwa ume ọhụrụ dị ka iko smart na-enye ohere magburu onwe ya iji belata ọnụ ahịa ume nke ọrụ ụlọ na-ebuli ma kwalite ọnọdụ ọkụ maka ịkụ ihe ọkụkụ. Ihe nkiri mkpuchi smart dị ka luminescent-light emitting agricultural films (LLEAF) nwere ikike ịkwalite yana ịchịkwa uto ahịhịa na mmepe ịmụ nwa n'ịkwa ahịhịa echekwabara nke teknụzụ. LLEAF
Enwere ike ịnwale ogwe osisi dị iche iche nke okooko osisi na ihe ọkụkụ na-adịghị mma iji chọpụta ma ọ na-enyere aka ịbawanye uto nke ahịhịa na ịmụ nwa (site n'ịgbanwe usoro ahụike nke na-akwado uto osisi na mmepụta ihe ọkụkụ na ịdị mma).
4.2. Ọrịa ahụhụ na ọrịa
Ọ bụ ezie na ụlọ ọrụ a na-achịkwa ihe ọkụkụ nwere ike ibelata pesti na ọrịa, ozugbo ewepụtara ya, ha na-esi ezigbo ike ma dị ọnụ ahịa ịchịkwa n'ejighị kemịkalụ sịntetik na-egbu egbu. Ịrụ ugbo n'ime ụlọ kwụ ọtọ na-enye ohere maka nlekota nke ọma nke ihe ọkụkụ maka ihe ịrịba ama nke pesti ma ọ bụ ọrịa, iji aka na / ma ọ bụ na-akpaghị aka (iji teknụzụ na-achọpụta) na ịnakwere teknụzụ robotic na-apụta na / ma ọ bụ usoro nhụta anya ga-eme ka ọ dị mfe.
nchọpụta mmalite nke ntiwapụ na iwepụ ihe ọkụkụ na-arịa ọrịa na/ma ọ bụ ihe ọkụkụ [7].
A ga-achọ ụzọ njikwa pests agbakwunyere ọhụrụ (IPM) [68] maka njikwa nke ọma nke pests na griin haus. Usoro nlekọta kwesịrị ekwesị (omenala, anụ ahụ, igwe, biological na kemịkal), yana ezigbo omume omenala, usoro nleba anya dị elu na njirimara ziri ezi nwere ike ime ka mmepụta akwụkwọ nri dịkwuo mma ma na-ebelata ịdabere na ngwa ọgwụ pesticide. Usoro ejikọtara ọnụ maka njikwa ọrịa gụnyere iji ahịhịa na-eguzogide ọgwụ, ịdị ọcha, omume ọdịnala mara mma na iji ọgwụ nje eme ihe kwesịrị ekwesị [44]. Mmepe nke atụmatụ IPM ọhụrụ nwere ike ibelata ụgwọ ọrụ na mkpa ọ dị itinye ọgwụ pesticides. Were, dịka ọmụmaatụ, iji ahụhụ ọhụrụ, nke a zụrụ azụ, nke bara uru sitere n'okike (dịka ọmụmaatụ, aphid midge, lacewing green, wdg) iji jikwaa ụmụ ahụhụ ihe ọkụkụ na ibelata ịdabere na njikwa kemịkal. Na-anwale IPM ọhụrụ dị iche iche
Atụmatụ, na iche na nchikota, ga-enyere aka n'ịmepụta ndụmọdụ gbasara ihe ubi na akụrụngwa maka ndị na-akụ ihe ubi.
4.3. Ogo ihe ubi na ụkpụrụ nri
Ịkụ mkpụrụ osisi echedoro na-enye ndị na-akụ ihe ọkụkụ na ndị mmekọ ụlọ ọrụ ihe dị elu na mmepụta dị elu kwa afọ [69]. Ịzụlite mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri ndị dị oke mkpa, agbanyeghị, chọrọ nnwale dị elu nke usoro nri na ịdị mma [70]. Ụdị àgwà mkpụrụ osisi bụ isi gụnyere ọdịnaya mmiri, pH, mkpokọta soluble solids, ash, ụcha mkpụrụ osisi, ascorbic acid na titratable acidity, na ihe oriri na-edozi ahụ dị elu gụnyere shuga, abụba, protein, vitamin na antioxidants; nkwụsi ike na nha mmiri na-efunahụ dịkwa oke mkpa maka ịkọwapụta indexes dị mma [66]. Ọzọkwa, enwere ike itinye nnwale dị elu nke ihe ọkụkụ n'ime sistemụ arụmọrụ griin haus na-akpaghị aka. Nyochaa ụdị genotypes ihe ọkụkụ dị maka ịdị mma ga-enye ụdị mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri bara ụba nke ọma maka ndị na-akụ ihe na ndị na-azụ ahịa. Atụmatụ agronomic gụnyere gburugburu ebe uto na omume nlekọta ihe ọkụkụ ga-adị mkpa ka emeziwanye ya iji kwalite mmepụta na njupụta ihe ọkụkụ nke ihe ọkụkụ ndị a bara uru.
4.4. Ịnweta ọrụ na nka-ọrụ
Ihe a chọrọ maka ụlọ ọrụ na-akụ ihe ọkụkụ na-agbasawanye (> 5% kwa afọ) ma a na-eme atụmatụ na ihe karịrị mmadụ 10,000 n'Australia niile na-arụ ọrụ ugbu a site na ụlọ ọrụ ahụ. N'agbanyeghị nnukwu akpaaka ya dị elu, ihe ọkụkụ echekwabara buru ibu na-achọ nnukwu ọrụ, ọkachasị maka nrụpụta ihe ọkụkụ, na-edozi ihe ọkụkụ, ịgbasa ihe ọkụkụ na iwe ihe ubi. Na-amụba ina
maka ndị na-akụ ihe nke ukwuu, inye ndị ọrụ nwere nkà dabara adaba ka dị ala [18,71]. A ga-achọkwa ndị ọrụ nwere nkà maka mmepe nke ọrụ ugbo kwụ ọtọ n'obodo mepere emepe, nke ga-emepụta ọrụ ọhụrụ maka ndị na-ahụ maka nkà na ụzụ, ndị na-ahụ maka ọrụ ngo, ndị ọrụ nlekọta na ndị ọrụ ahịa na ndị na-ere ahịa [7]. Ịmepụta ụlọ ọrụ dị elu nke azụmahịa multipurpose ga-enye ohere iji zaa ajụjụ nyocha, si otú ahụ na-aga n'ihu n'ebumnobi nke ịba ụba arụpụtaghị ihe n'ụdị dị iche iche nke ihe ọkụkụ ma na-enye ọzụzụ na ọzụzụ na nkà nwere ike ịbụ nnukwu ọchịchọ n'ọdịniihu na-echekwa ihe ọkụkụ.
5. Mkpebi
N'ime ụlọ griin ha siri dị elu nwere teknụzụ nwere ọgụgụ isi, enwere ike imeziwanye uru site na ịmegharị ebe dị oke egwu na/ma ọ bụ ebe na-arụsi ọrụ ike dị ka nlekota ihe ọkụkụ, mkpochapụ, na iwe ihe ubi. Mmepe nke AI, robotics na ML na-emepe akụkụ ọhụrụ maka ịkụ mkpụrụ echedoro. Ugbo kwụ ọtọ bụ obere akụkụ nke ahịa ọrụ ugbo zuru ụwa ọnụ na, n'agbanyeghị na ọ na-enwe oke ume, ọrụ ugbo kwụ ọtọ na-enye arụpụtaghị ihe na-enweghị atụ na oke mmiri na arụmọrụ nri. Mmepụta akụ na ụba nke ihe ọkụkụ dị iche iche dị mkpa ma ọ bụrụ na mmepụta ihe ọkụkụ echekwabara ga-enwe mmetụta dị mma na nchekwa nri zuru ụwa ọnụ. Usoro nchekwa ihe ọkụkụ dị ala na nke ọkara na-emepụta tumadi tomato, kukumba, zukini, capsicum, eggplant na letus, yana ahịhịa Asia na ahịhịa.
Mmepe nke nnukwu ụlọ ọrụ gburugburu ebe obibi na Australia ejedebere naanị na tomato na-eto eto. Ịmepụta ihe ọkụkụ kwesịrị ekwesị ga-achọ ịkwalite ọtụtụ àgwà ndị dị iche na nke a na-ewere dị ka ihe a na-achọsi ike na ihe ọkụkụ n'èzí. Àgwà ndị bụ́ isi ndị nwere ike ezubere iche maka ọrụ ugbo ime ụlọ gụnyere mbelata oge ndụ ihe ọkụkụ, ifuru na-aga n'ihu, obere mgbọrọgwụ na-agbapụ, mmụba na-arụ ọrụ n'okpuru obere photosynthetic.
ntinye ume, na àgwà ndị ahịa na-achọsi ike, dị ka uto, agba, udidi na ihe ndị dị n'ime ya.
Na mgbakwunye, ịzụlite kpọmkwem maka ịdị elu dị elu, ihe ọkụkụ na-edozi ahụ nke ọma ga-emepụta ihe ọkụkụ na-achọsi ike (na nke nwere ike, ọgwụ) nwere uru ahịa dị mma. Uru na nkwado nke ihe ubi echekwara na-adabere n'ịzụlite ngwọta maka ihe ịma aka ndị bụ isi gụnyere ụgwọ mmalite, oriri ume, ọrụ ndị nwere nkà, njikwa pesti na mmepe-index.
Ihe nlegharị anya ọhụrụ na ọganihu teknụzụ a na-enyocha ma ọ bụ na-anwale ugbu a na-enye azịza iji dozie otu n'ime ihe ịma aka na-echekwa echekwa. Ọganihu ndị a nwere ike inye nkwado dị mkpa iji nyere aka mgbanwe mpaghara ihe ọkụkụ echekwabara gaa n'ọkwa ike na-adigide ma na-efu ọnụ ma mezuo ihe ndị na-eto eto maka nchekwa nri, na-ejigide ogo ihe ọkụkụ na nri nri.
ọdịnaya, na ibelata mmetụta gburugburu ebe obibi na-emerụ ahụ.
Onyinye odee: SGC jiri ntinye na ntughari nke DTT, Z.-HC, OG na CIC dere nlebanya a, ndị niile na-ede akwụkwọ agụọla ma kwenye na ụdị ihe odide ahụ ebipụtara.
ego: Nyochaa dabere na akụkọ enyere ma kwụọ ụgwọ site n'aka Ụlọ Ọrụ Na-ahụ Maka Nri na-ahụ Maka Ọdịnihu Food Systems Cooperative Research Center, nke na-akwado nkwado ụlọ ọrụ na-eduzi n'etiti ụlọ ọrụ, ndị nchọpụta, na obodo. Anyị nwetakwara nkwado ego site na ọrụ Horticulture Innovation Australia (Nka onyinye VG16070 ruo DTT, Z.-HC, OG, CIC; Nọmba onyinye VG17003 ruo DTT, Z.-HC; Nọmba onyinye LP18000 ruo Z.-HC) na ọrụ CRC P2 -013 (DTT, Z.-HC, OG, CIC).
Nkwupụta bọọdụ nyocha ụlọ ọrụ: Ọ metụtaghị.
Nkwupụta nkwenye ama ama: Ọ metụtaghị.
Nkwupụta nnweta data: Ọ metụtaghị.
Esemokwu Mmasị: Ndị na-ede akwụkwọ ekwupụtaghị mmasị ọ bụla.
References
1. Ngalaba na-ahụ maka akụ na ụba na mmekọrịta ọha na eze nke United Nations. Dị na ntanetị: https://www.un.org/development/desa/en/news/population/2018-revision-of-world-urbanization-prospects.html (enwetara na 13 Eprel 2022).
2. Ngalaba na-ahụ maka akụ na ụba na mmekọrịta ọha na eze nke United Nations. Dị na ntanetị: https://www.un.org/development/desa/ publications/world-population-prospects-2019-highlights.html (enwetara na 13 Eprel 2022).
3. Binns, CW; Lee, MK; Maycock, B.; Torheim, LE; Nanishi, K.; Duong, DTT Mgbanwe ihu igwe, inye nri, na ntuziaka nri. Annu. Mkpu. Ahụike Ọha 2021, 42, 233–255. [CrossRef] [PubMed] 4. Valin, H.; ájá, RD; Van Der Mensbrugge, D.; Nelson, GC; Ahammad, H.; Blanc, E.; Bodirsky, B.; Fujimori, S.; Hasegawa, T.; Havlik, P.; et al. Ọdịnihu nke ihe oriri chọrọ: Ịghọta ọdịiche dị na ụdị akụ na ụba ụwa. Agric. Econ. 2014, 45, 51–67. [CrossRef] 5. Hughes, N.; Lu, M.; Ying Soh, W.; Lawson, K. Na-eme ka mmetụta nke mgbanwe ihu igwe na uru nke ugbo Australia. Na ABARES Akwụkwọ Ọrụ; Ọchịchị Australia: Canberra, Australia, 2021. [CrossRef] 6. Rabbi, B.; Chen, Z.-H.; Sethuvenkatraman, S. Ihe ọkụkụ echedoro na ihu igwe na-ekpo ọkụ: Nyochaa njikwa iru mmiri na usoro jụrụ oyi. Ike 2019, 12, 2737. [CrossRef] 7. Benke, K.; Tomkins, B. Usoro mmepụta nri n'ọdịnihu: ọrụ ugbo kwụ ọtọ na gburugburu ebe obibi a na-achịkwa. Na-akwado. Sci. Mee omume. Amụma 2017, 13, 13–26. [CrossRef] 8. Mougeot, LJA Obodo Na-eto Ka Mma: Ọrụ Ugbo Obodo maka mmepe na-adịgide adịgide; IDRC: Ottawa, ON, Canada, 2006; ISBN 978-1-55250-226-6.
9. Pearson, LJ; Pearson, L.; Pearson, CJ Ọrụ Ugbo obodo na-adịgide adịgide: Oke ahịa na ohere. Int. J. Agric. Na-akwado. 2010, 8, 7–19. [CrossRef] 10. Tout, D. Ụlọ ọrụ ubi nke Almería Province, Spain. Geogr. J. 1990, 156, 304–312. [CrossRef] 11. Henry, R. Innovations na ọrụ ugbo na nri na-enye nzaghachi na ọrịa COVID-19. Mol. Osisi 2020, 13, 1095–1097. [CrossRef] 12. O'Sullivan, C.; Bonnett, G.; McIntyre, C.; Hochman, Z.; Wasson, A. Atụmatụ iji kwalite nrụpụta, ngwaahịa dị iche iche na uru nke ọrụ ugbo obodo mepere emepe. Agric. Sistemụ 2019, 174, 133–144. [CrossRef] 13. O'Sullivan, CA; McIntyre, CL; Akọrọ, IB; Hani, SM; Hochman, Z.; Bonnett, GD Ugbo kwụ ọtọ na-amị mkpụrụ. Mba. Biotechnol. 2020, 38, 160–162. [CrossRef] 14. Cuesta Roble wepụtara. Ndekọ ọnụ ọgụgụ Greenhouse zuru ụwa ọnụ. 2019. Dị na ntanetị: https://www.producegrower.com/article/cuestroble-2019-global-greenhouse-statistics/ (enwetara na 13 Eprel 2022).
15. Hadley, D. A na-achịkwa Environment Horticulture Industry Pụrụ Iche na NSW; Mahadum nke New England: Armidale, Australia, 2017; p. 25.
16. World Akwụkwọ nri Map. 2018. Dị online: https://research.rabobank.com/far/en/sectors/regional-food-agri/world_ vegetables_map_2018.html (nwetara na 13 April 2022).
17. Graeme Smith Consulting-General Industry Ozi. Dị na ntanetị: https://www.graemesmithconsulting.com/index. php/ozi/ozi izugbe-ụlọ ọrụ (enwetara na 13 Eprel 2022).
18. Davis, J. Na-eto eto na-echekwa ihe ubi na Australia ruo 2030; Ịkụ ihe ubi Australia echedoro: Perth, Australia, 2020; p. 15.
19. Agrilyst. Ala nke ime ugbo; Agrilyst: Brooklyn, NY, USA, 2017.
20. Ọrụ ugbo na-enweghị ala ime ụlọ: Usoro nke mbụ: Inyocha ụlọ ọrụ na mmetụta nke ọrụ ugbo gburugburu ebe obibi | Akwụkwọ | WWF.
Dị na ntanetị: https://www.worldwildlife.org/publications/indoor-soilless-farming-phase-i-examining-the-industry-andimpacts-of-controlled-environment-agriculture (enwetara na 13 Eprel 2022). Ihe ubi 2022, 2 184
21. Emmott, CJM; Röhr, JA; Campoy-Quiles, M.; Kirchartz, T.; Urbina, A.; Ekins-Daukes, NJ; Nelson, J. Organic fotovoltaic
greenhouses: Ngwa pụrụ iche maka PV ọkara transperent? Environ ike. Sci. 2015, 8, 1317–1328. [CrossRef] 22. Marucci, A.; Zambon, I.; Colantoni, A.; Monarca, D. Nchikota nke oru ugbo na ike ume: Nyochaa ihe nleba anya nke ọwara griin haus fotovoltaic. Megharia. Na-akwado. Ike Mkpu. 2018, 82, 1178-1186. [CrossRef] 23. Torrellas, M.; Antón, A.; López, JC; Baeza, EJ; Parra, JP; Muñoz, P.; Montero, JI LCA nke ihe ubi tomato n'ime griin haus multi-tunnel na Almeria. Int. J. Ntụle okirikiri ndụ. 2012, 17, 863–875. [CrossRef] 24. Caponetto, R.; Fortuna, L.; Nunnari, G.; Occhipinti, L.; Xibilia, MG Soft computing maka njikwa ihu igwe griin haus. IEEE Trans. Sistemụ fuzzy. 2000, 8, 753–760. [CrossRef] 25. Guo, D.; Juan, J.; Chang, L.; Zhang, J.; Huang, D. ịkpa ókè nke osisi mgbọrọgwụ mpaghara mmiri ọnọdụ na griin haus mmepụta dabeere phenotyping na igwe mmụta usoro. Sci. Rep. 2017, 7, 8303. [CrossRef] 26. Hassabis, D. Artificial ọgụgụ isi: Chess egwuregwu nke narị afọ. Ọdịdị 2017, 544, 413-414. [CrossRef] 27. Hemming, S.; de Zwart, F.; Elings, A.; Righini, I.; Petropoulou, A. Njikwa anya nke mmepụta akwụkwọ nri griin haus nwere ọgụgụ isi - ihu igwe Greenhouse, ogbugba mmiri n'ubi, na mmepụta ihe ọkụkụ. Sensọ 2019, 19, 1807. [CrossRef] [PubMed] 28. Taki, M.; Abdanan Mehdizadeh, S.; Rohani, A.; Rahnam, M.; Rahmati-Joneidabad, M. Nkà mmụta igwe etinyere na simulation griin haus; ngwa ọhụrụ na nyocha. Inf. Na-ahazi Agric. 2018, 5, 253–268. [CrossRef] 29. Shamshiri, RR; Hameed, IA; Thorp, KR; Balasundram, SK; Shafian, S.; Fatemieh, M.; Sultan, M.; Mahns, B.; Samiei, S. Greenhouse Automation Iji Ikuku Sensọ na Ngwa IoT jikọtara na Artificial ọgụgụ isi; IntechOpen: Rijeka, Croatia, 2021; ISBN 978-1-83968-076-2.
30. Subeesh, A.; Mehta, CR Automation na digitization nke ọrụ ugbo site na iji ọgụgụ isi na ịntanetị nke ihe. Artif. Ọgụgụ isi. Agric. 2021, 5, 278–291. [CrossRef] 31. Lehnert, C.; McCool, C.; Sa, I.; Perez, T. Robot na-ewe ihe na-atọ ụtọ maka gburugburu ihe ọkụkụ echedoro. arXiv 2018, arXiv:1810.11920.
32. Lehnert, C.; McCool, C.; Corke, P.; Sa, I.; Stachniss, C.; Henten, EJV; Nieto, J. Okwu pụrụ iche gbasara rọbọt ọrụ ugbo. J. Field Robot. 2020, 37, 5–6. [CrossRef] 33. Shamshiri, R.; Weltzien, C.; Hameed, IA; Yule, IJ; Grift, TE; Balasundram, SK; Pitonakova, L.; Ahmad, D.; Chowdhary, G. Nnyocha na mmepe na robotics ugbo: Echiche nke ọrụ ugbo dijitalụ. Int. J. Agric. Biol. Eng. 2018, 11, 1–14. [CrossRef] 34. Balendonck, J. Sweeper robot na-ewere ose mbụ. Greenh. Int. Mag. Greenh. Too. 2017, 6, 37.
35. Yuan, T.; Zhang, S.; Sheng, X.; Wang, D.; Gong, Y.; Li, W. Ihe kwụụrụ onwe pollination robot maka ọgwụgwọ homonụ nke ifuru tomato na griin haus. Na usoro nke 2016 3rd International Conference on Systems and Informatics (ICSAI), Shanghai, China, 19-21 November 2016; 108–113 .
36. Meharg, Echiche AA: Ọrụ ugbo obodo chọrọ nlekota oru. Ọdịdị 2016, 531, S60. [CrossRef] [PubMed] 37. Thomaier, S.; Okwu, K.; Henkel, D.; Dierich, A.; Siebert, R.; Freisinger, UB; Sawicka, M. Ọrụ ugbo n'ime na n'ime ụlọ ndị mepere emepe: Omume dị ugbu a na akwụkwọ ọhụrụ akọwapụtara nke ịkọ ugbo efu (ZFarming). Megharia. Agric. Sistemụ nri. 2015, 30, 43–54. [CrossRef] 38. Ghannoum, O. The Green Shoots of Recovery. Openforum. 2020. Dị na ntanetị: https://www.openforum.com.au/the-greenshoots-of-recovery/ (enwetara na 13 Eprel 2022).
39. Despommier, D. Na-akọ ugbo n’obodo: Ọganihu nke ugbo ndị mepere emepe. Ọnọdụ Biotechnol. 2013, 31, 388–389. [CrossRef] 40. Yang, J.; Liu, M.; Lu, J.; Miao, Y.; Hossain, MA; Alhamid, MF Botanical internet nke ihe: N'ebe smart inime ụlọ ọrụ ugbo site
ijikọ ndị mmadụ, osisi, data na igwe ojii. Ìgwè mmadụ. Netwọk Ngwa. 2018, 23, 188–202. [CrossRef] 41. Samaranayake, P.; Liang, W.; Chen, Z.-H.; Isi, D.; Lan, Y.-C. Ịkụ mkpụrụ osisi echekwabara na-adịgide adịgide: Ọmụmụ ihe gbasara mmetụta oge a na-eri maka ike griin ha n'oge mmepụta capsicum. Ike 2020, 13, 4468. [CrossRef] 42. Lin, T.; Goldsworthy, M.; Chavan, S.; Liang, W.; Maier, C.; Ghannoum, O.; Cazzonelli, CI; Anụ ahụ, DT; Lan, Y.-C.;
Sethuvenkatraman, S.; et al. Ihe mkpuchi akwụkwọ akụkọ na-eme ka ike jụrụ oyi na arụmọrụ fatịlaịza maka imepụta eggplant ụlọ. Ike 2022, 251, 123871. [CrossRef] 43. Samaranayake, P.; Maier, C.; Chavan, S.; Liang, W.; Chen, Z.-H.; Anụ ahụ, DT; Lan, Y.-C. Mbelata ume n'ebe a na-akụ mkpụrụ echekwabara site na iji ihe nweta ọtụtụ okpomọkụ na njikwa nke ntọala ikuku. Ike 2021, 14, 6014. [CrossRef] 44. FAO. Omume ọma nke ọrụ ugbo maka ihe ubi ahịhịa griin ha: ụkpụrụ maka mpaghara ihu igwe Mediterranean; Akwụkwọ mmepụta ihe ọkụkụ na FAO; FAO: Rome, Italy, 2013; ISBN 978-92-5-107649-1.
45. Hort Innovation Chebe Cropping-Ntụle nyocha na nchọpụta nke R&D Gaps maka Akwụkwọ nri Levied (VG16083). Dị na ntanetị: https://www.horticulture.com.au/growers/help-your-business-grow/research-reports-publications-factsheets-and-more/project-reports/vg16083-1/vg16083/ (nwetara na Eprel 13, 2022).
46. Hiwasa-Tanase, K.; Ezura, H. Molecular ozuzu iji mepụta kacha ihe ọkụkụ: Site na mkpụrụ ndụ ihe nketa mkpụrụ ndụ ihe nketa ruo ngwa nwere ike na ụlọ ọrụ osisi. N'ihu. Osisi Sci. 2016, 7, 539. [CrossRef] 47. Kozai, T. Gịnị mere LED ọkụ maka obodo mepere emepe agriculture? Na ọkụ ọkụ LED maka ọrụ ugbo obodo; Kozai, T., Fujiwara, K., Runkle, ES, Eds.; Springer: Singapore, 2016; 3–18. ISBN 978-981-10-1848-0.
48. Kwon, S.; Lim, J. Mmelite nke ike ike na ụlọ ọrụ ihe ọkụkụ site n'ịtụle ikike bioelectrical osisi. Na Informatics na Control, Automation na Robotics; Tan, H., Ed.; Springer: Berlin/Heidelberg, Germany, 2011; 641–648 .
49. Cocetta, G.; Casciani, D.; Bulgari, R.; Musante, F.; Kołton, A.; Rossi, M.; Ferrante, A. Light na-eji arụmọrụ maka mmepụta akwụkwọ nri
na gburugburu ebe nchekwa na ime ụlọ. Euro. Phys. J. Plus 2017, 132, 43. [CrossRef] Ihe ubi 2022, 2 185
50. Jones, M. Teknụzụ Ọzụzụ Ọhụrụ na ohere maka ụlọ ọrụ ahịhịa nri Australia; Horticulture Innovation Australia Limited: Sydney, Australia, 2016.
51. Tüzel, Y.; Leonardi, C. Ihe ọkụkụ echedoro na mpaghara Mediterenian: Ọnọdụ na mkpa. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg. 2009, 46, 215–223.
52. Bergougnoux, V. Akụkọ banyere tomato: Site na anụ ụlọ ruo biopharming. Biotechnol. Ndụmọdụ. 2014, 32, 170-189. [CrossRef] [PubMed] 53. Taher, D.; Solberg, S.Ø.; Prohens, J.; Chou, Y.; Rakha, M.; Wu, T. Nchịkọta eggplant center nke ụwa: Mmalite, nhazi, mgbasa mkpụrụ na itinye n'ọrụ na ozuzu. N'ihu. Osisi Sci. 2017, 8, 1484. [CrossRef] [PubMed] 54. Hasan, MM; Bashir, T.; Ghọsh, R.; Lee, SK; Ba, H. Nleba anya mmetụta LEDs na mmepụta nke ogige bioactive na àgwà ihe ọkụkụ. Molecules 2017, 22, 1420. [CrossRef] 55. Pioven, C.; Orsini, F.; Bosi, S.; Sanoubar, R.; Bregola, V.; Dinelli, G.; Gianquinto, G. Kachasị mma uhie: oke anụnụ anụnụ na ọkụ ọkụ maka ubi ime ụlọ nutraceutical. Sci. Hortic. 2015, 193, 202-208. [CrossRef] 56. Kwon, C.-T.; Heo, J.; Lemọn, ZH; Capua, Y.; Hutton, SF; Van Eck, J.; Park, SJ; Lippman, ZB Nhazi ngwa ngwa nke mkpụrụ osisi solanaceae maka ọrụ ugbo obodo. Nat. Biotechnol. 2020, 38, 182-188. [CrossRef] 57. Shamshiri, RR; Jones, JW; Thorp, KR; Ahmad, D.; Nwoke, HC; Taheri, S. Nyochaa nke kacha mma okpomọkụ, iru mmiri, na uzuoku mpe mpe mpe akwa maka nyocha na njikwa microclimate n'ime griin haus nke tomato: nyocha. Int. Agrophys. 2018, 32, 287-302. [CrossRef] 58. Chavan, SG; Maier, C.; Alagoz, Y.; Filipe, JC; Warren, CR; Lin, H.; Jia, B.; Loik, ME; Cazzonelli, CI; Chen, ZH; et al. Photosynthesis nwere oke ọkụ n'okpuru ihe nkiri na-azọpụta ike na-ebelata mkpụrụ eggplant. Food Energy Secur. 2020, 9, e245. [CrossRef] 59. Ndị Timmerman, GH; Douma, RF; Lin, J.; Debije, MG Igwe ọkụ abụọ-/ọkụ eletrik na-anabata luminescent 'smart' windo. Ngwa. Sci. 2020, 10, 1421. [CrossRef] 60. Yin, R.; Ọ, P.; Shen, P. Ọmụmụ ikpe: Nchekwa ike sitere na ihe nkiri windo anyanwụ na ụlọ azụmahịa abụọ na Shanghai. Iwulite ike. 2012, 45, 132-140. [CrossRef] 61. Kim, H.-K.; Lee, S.-Y.; Kwon, J.-K.; Kim, Y.-H. Na-enyocha mmetụta nke ihe mkpuchi na microclimates griin haus na arụmọrụ okpomọkụ. Agronomy 2022, 12, 143. [CrossRef] 62. Ọ, X.; Maier, C.; Chavan, SG; Zhao, C.-C.; Alagoz, Y.; Cazzonelli, C.; Ghannoum, O.; Anụ ahụ, DT; Chen, Z.-H. Ihe mkpuchi na-agbanwe ọkụ na mmepụta griin haus na-adịgide adịgide: nyocha. Usoro Uto Osisi. 2021, 95, 1-17. [CrossRef] 63. Ndị Timmerman, GH; Hemming, S.; Baaza, E.; Thor, EAJV; Schenning, APHJ; Debije, MG Ngwa anya dị elu maka njikwa ìhè anyanwụ na greenhouses. Ndụmọdụ. Tinye Mater. 2020, 8, 2000738. [CrossRef] 64. Zisis, C.; Pechlivani, EM; Tsimikli, S.; Mekeridis, E.; Laskarakis, A.; Logothetidis, S. Organic fotovoltaics n'elu ụlọ griin haus: Mmetụta na uto osisi. Mater. Taa Proc. 2019, 19, 65-72. [CrossRef] 65. Aroca-Delgado, R.; Pérez-Alonso, J.; Callejón-Ferre, Á.-J.; Díaz-Pérez, M. Morphology, mkpụrụ na àgwà nke griin haus tomato cultivation na mgbanwe fotovoltaic n'elu ụlọ panel (Almería-Spain). Sci. Hortic. 2019, 257, 108768. [CrossRef] 66. Ọ, X.; Chavan, SG; Hamoui, Z.; Maier, C.; Ghannoum, O.; Chen, Z.-H.; Anụ ahụ, DT; Cazzonelli, CI Ihe nkiri iko smart belatara ascorbic acid na mkpụrụ osisi uhie na oroma capsicum na-enweghị mmetụta ndụ shelf. Osisi 2022, 11, 985. [CrossRef] 67. Zhao, C.; Chavan, S.; Ọ, X.; Zhou, M.; Cazzonelli, CI; Chen, Z.-H.; Anụ ahụ, DT; Ghannoum, O. Igwe mara mma na-emetụta mmetụta stomatal nke griin haus site na ọkụ gbanwere. J. Gwa. Bot. 2021, 72, 3235-3248. [CrossRef] 68. Pilkington, LJ; Messelink, G.; van Lenteren, JC; Le Motte, K. “Nchịkwa ihe ndị dị ndụ echedoro”—Nchịkwa ụmụ ahụhụ na-eme ihe n’ụlọ ọrụ griin haus. Biol. Njikwa 2010, 52, 216-220. [CrossRef] 69. Sonneveld, C.; Voogt, W. Ihe oriri na-edozi ahụ na-emepụta ihe ọkụkụ n'ọdịnihu. N'ihe ọkụkụ nke ihe ọkụkụ nke griin haus; Sonneveld, C., Voogt, W., Eds.; Springer: Dordrecht, Netherlands, 2009; pp. 393-403.
70. Treftz, C.; Omaye, ST Nutrient analysis nke ala na strawberry na-enweghị ala na raspberries toro na griin haus. Nri Nutr. Sci. 2015, 6, 805–815. [CrossRef] 71. Na-enye ndị otu ụlọ ọrụ mmepụta ihe ohere mmụta ọzọ. AUSVEG. 2020. Dị na ntanetị: https://ausveg.com.au/
akụkọ/na-enye-ọkwa-agụmakwụkwọ-ohere-to-veg-industry- members/ (enwetara na 13 Eprel 2022).